Fatih'in şehzadeliği zamanına ait bilgimiz maalesef çok sınırlıdır. Sultan Mehmet 30 Mart 1432 tarihinde II. Sultan Murat'ın üçüncü oğlu olarak Edirne'de doğdu. Adı Hatice Halime Hüma Hatun olan annesinin kökeni konusunda uzun tartışmalar yapılmış, bu arada birbirine zıt birtakım görüşler ortaya atılmıştır. Annesinin Candaroğlu İsfendiyar Bey'in bir torunu olduğu üzerinde ısrarla durulmuştur. Annesi Hüma Hatun, tarihçi Babinger ve yazar Lord Kinross'a göre gayrimüslim bir köledir. Yine Babinger'e göre ölümünden sonra İran efsanelerindeki cennet kuşu hümadan esinlenilerek, Hüma Hatun olarak adlandırılmıştır. Hüma Hatun'un 1449 tarihinde öldüğünü Bursa'daki mezar taşı kitabesinden biliyoruz. Fakat Şehzade Mehmet'in terbiyesinde annesinin bir rol oynayıp oynamadığı hakkında bir şey bilmiyoruz. Şehzade Mehmet doğduktan sonra bakımını Daya Hatun adlı bir dadı yapmıştır. Ayrıca Fatih'in saygısından dolayı Validem diye hitap ettiği 2. Murat'ın Sırp Kralı George Brankoviç'in kızı olan Mara Hatun'un da Fatih üzerinde birtakım etkiler bıraktığı tahmin edilmekle birlikte bunlar da bilinmektedir...